Hỏi Đáp Về Nhân Quả
“Nhân quả phi hữu phi vô”, lời Phật chẳng bao giờ sai...

Các bạn !!!
Trong những ngày lưu lại Hà Nội, mình có một may mắn đó là, được đón tiếp rất nhiều khách quý, bao gồm nhiều tầng lớp trong xã hội...Và, ngoài những buổi nói chuyện, trao đổi Phật pháp, lại còn được nghe những vị khách quý nêu thắc mắc, đặt rất nhiều câu hỏi liên quan đến chuyện đạo và đời !!!
Trong những thắc mắc, có hai câu hỏi, mà theo mình, được mọi người quan tâm nhiều nhất, hầu như ngày nào hai câu hỏi hoặc các thắc mắc ấy cũng được nêu lên, đó là:
1) Có phải gieo nhân nào tất yếu phải chịu quả ấy...Nhân quả tuyệt đối không thể thay đổi ???
2) Có phải Phật đạo chủ trương triệt tiêu tất cả lòng tham (ham muốn), cho dù ham muốn ấy không vì lợi ích bản thân ???
Chuyện Bên Lề (26) hôm nay, xin ghi lại nội dung trao đổi giữa mình và những vị khách đã đặt câu hỏi nêu trên theo “quan điểm cá nhân”... Việc ghi lại này, như một tâm sự, như một kỉ niệm giữa mình và bạn bè yêu mến Phật pháp qua Fanpage Lý Tứ !!!
Các bạn !!!
Về câu hỏi thứ nhất: “Có phải gieo nhân nào tất yếu phải chịu quả ấy...Nhân quả tuyệt đối không thể thay đổi ???” Mình xin được nêu lên quan điểm cá nhân như sau !!!
Theo mình, nhân quả cũng chỉ là một pháp hữu vi...Theo mình biết, Phật dạy: “Nhất thiết hữu vi pháp, như mộng (giấc mơ), huyễn (ảo thuật), bào (đám bèo phải chịu hợp tan), ảnh (hình bóng)...”. Điều này có nghĩa rằng, đã là pháp hữu vi nhất định nó không bền chắc !!! Mà cái gì không bền chắc, vô thường, biến hoại...thì cái ấy người trí có thể làm cho nó vĩnh viễn mất đi, hoặc làm cho nó đổi thay !!!
Và, Phật sử cũng đã ghi lại những đổi thay ngoạn mục từ nhân đến quả, không nhất thiết “nhân nào nhất định phải là quả ấy” !!! Ở đây chỉ xin đơn cử một vài ví dụ như sau:
- Ương Quật Ma La (Ahimsaka) là tên giết người, nhưng khi gặp được Bậc Đại Trí Tuệ là Phật, sau một vài câu nói, Ương Quật Ma La từ một kẻ giết người không gớm tay, đã trở thành một vị thánh, chứng quả A La Hán !!!
- Vua A Xà Thế (Ajatashatru) đã giết vua cha là Tần Bà Xa La ((sa. bimbisāra) để đoạt ngôi... Lẽ ra, với tội giết cha đoạt ngôi, theo luật nhân quả, người này rất xứng đáng vào địa ngục vô gián...Nhưng nhờ A Xà Thế biết ăn năn sám hối, sau khi nghe Phật thuyết một thời pháp, A Xà Thế chẳng những thoát khỏi tội địa ngục mà lại được “niềm tin vô căn”... Niềm tin này tương đương Tín Căn trong Kiến Đạo Vị của 37 phẩm !!!
Có bình tĩnh quan sát chuyện xưa, chuyện nay...ta mới thấy rằng: Nhân nào quả ấy chỉ đúng một phần, chứ nó không phải là quy luật tuyệt đối trong cuộc sống !!! Vì thế, Phật dạy: “Nhân quả phi hữu phi vô”, điều này có nghĩa rằng “nhân quả cũng có mà cũng không có” !!!
Như vậy, “nhân nào quả ấy” đúng với ai ??? Và “nhân nào quả ấy” không đúng với ai ??? Để làm sáng tỏ nan đề này, mình xin sơ lược quy trình từ nhân đến quả...Khi nắm vững quy trình, nhất định với sức mạnh trí tuệ, với công cụ đủ mạnh, chúng ta có thể biến một ác nhân mà chúng ta lỡ gieo tạo trở thành quả báo thiện lành !!!
Để một hạt nhân (hạt giống) có thể thành cây và ra quả, nó phải trải qua bốn bước sau:
- Bước thứ nhất (nghiệp nhân): Có hạt giống. (Nhân tạo tác)
- Bước thứ hai (nghiệp duyên): Hội đủ các duyên gồm; nhân duyên; thứ đệ duyên; sở duyên duyên; đẳng vô gián duyên..v..v...(tạm gọi các bước tác động tích cực)
- Bước thứ ba (nghiệp quả): Nãy mầm và tăng trưởng theo thời gian. (Cây phải phát triển liên tục, không được gián đoạn)
- Bước thứ tư (nghiệp báo): Đơm hoa, kết trái. (Cho ra quả và các tính chất chua ngọt)
Trong bốn bước nhân, duyên, quả, báo của quy trình nêu trên, nếu có một bước nào đó bị gián đoạn (do vô tình hay cố ý), nhất định từ nhân sẽ không thể đến quả !!! Ví dụ:
- Bước thứ nhất: Ta đã có hạt giống (có nghiệp nhân), nhưng ta đem hạt giống ấy bỏ vào bọc nylon cất giữ, không đem gieo trồng, không tạo các duyên để hạt giống nãy mầm, nhất định hạt giống ấy sau một thời gian sẽ bị huỷ hoại vì tính chất vô thường trong chính nó !!!
- Bước thứ hai: Sau khi ta đem hạt giống gieo trồng (tạo nghiệp duyên), nhưng ta không tưới nước bón phân đúng kĩ thuật, mà tạo ra nghịch duyên như đốt bằng lửa, tưới bằng muối...v..v...cái mầm có mọc lên, nhưng rồi cũng sẽ bị huỷ diệt !!!
- Bước thứ ba: Ta gieo trồng, canh tác đúng kĩ thuật, nhưng cho tới ngày ra hoa kết trái (hình thành nghiệp quả), ta không giữ gìn cẩn thận, mặc tình cho con trùng phá hoại, hay bỏ đi thật xa không thu hoạch, trái ấy tuy có mà chẳng thuộc về ta !!!
- Bước thứ tư: Nếu chẳng may, cây đã ra trái cùng các tính chất chua hay ngọt của từng chủng loại...Nhưng với người có trí, sở hữu công nghệ cao...v..v...chuyện biến chua thành ngọt hay ngọt thành chua bây giờ không thành vấn đề !!!
Các bạn !!!
Có thẩm xét quy trình từ nhân đến quả ta mới thấy, muốn từ nhân đến quả hoàn hảo, phải tuân thủ một quy luật nghiêm ngặt... Nếu, các bạn nắm vững các giai đoạn phát triển của (cái cây) nhân quả, việc từ nhân đến quả là “nhân nào sinh quả ấy”; hay “nhân dữ sanh quả lành” hoàn toàn tuỳ thuộc vào sức mạnh trí tuệ cũng như công cụ đang có của các bạn !!! Nhân nào quả ấy đối với ai !!! Nhân quả chẳng đồng đối với ai !!! Chắc chắn các bạn có thể tự trả lời cho bản thân !!!
Về chuyện nhân quả, mình cũng xin góp thêm một vài lời: Kinh dạy, từ nhân đến quả phải được tiếp nối theo một chuỗi tăng trưởng bất biến đó là: Vô thường, bất đoạn, bất di, bất dị, nhân nhỏ quả lớn...Nếu chuỗi này đột biến ở bất kì giai đoạn nào thì, nhân quả nhất định không thể hình thành !!! Ví dụ:
- Bạn đem một hạt giống nào đó gieo xuống đất đúng kĩ thuật, sau hạn kì nhất định, các bạn moi lên mà hạt giống ấy vẫn còn nguyên...Xin thưa, hạt giống ấy không thể thành quả vì nó không thay đổi theo chuỗi quy luật “vô thường” !!!
- Hoặc hạt giống đã hoại nhưng cái mầm ở đó khác với hạt giống ta gieo, cái cây chẳng ăn nhập gì đến hạt giống, hoa quả thì lộn tầm phèo...v.v...chắc chắc ở đây đã có sự dị thường (đột biến) xảy ra, không chịu chuỗi quy luật “bất đoạn”, “bất di”, “bất dị”
- Và cuối cùng, cây ra quả, nhưng cái quả nhỏ hơn hạt giống...Ví như gieo hạt mít mà ra quả bằng...hạt...mè (vừng) !!! Nhân và quả không theo chuỗi quy luật “nhân nhỏ mà quả lớn” thì...thì...thì !!! Các bạn suy nghĩ thế nào !!! Chứ Lý Tứ nhất định hoan hô cái nhân quả kì khôi này !!!
Các bạn !!!
Không riêng Phật pháp, mà trên đời này, giáo dục, luân lí, pháp luật, văn hoá, triết học...v..v...có ra đời, cũng để nhằm cải sửa con người, biến từ nhân u tối thành quả sáng suốt, biến từ nhân hung ác thành quả thiện lương, biến kẻ chẳng theo luật lệ trở thành người tôn trọng pháp luật, biến ngu thành trí, biến phàm thành thánh, biến thánh thành Phật...v..v...Những điều nêu trên, chẳng phải loài người mặc nhiện công nhận nhân quả nhất định phải thay đổi được, trong điều kiện ta có trí tuệ và sở hữu trong tay một công cụ đủ mạnh hay sao !!!???
Tóm lại, “nhân quả phi hữu phi vô”, lời Phật chẳng bao giờ sai...Làm người khi chưa giác ngộ, chẳng có mấy ai trong đời không từng một vài lần phạm lỗi ác, thậm chí cực ác như sát sinh, hại vật, hại người !!! Nhưng nếu, nhân nào nhất định phải là quả ấy thì, có lẽ giờ này thế giới chúng ta đang sống chỉ toàn là...cá, tôm, vịt, gà...v..v...chứ không phải thế giới...con...người !!! Đây là lí do vì sao, kinh A Di Đà tuyên thuyết ở thế giới đó: Cây vàng sanh trái bạc, câu lưu li sanh trái mã nảo, cây mã nảo sanh trái xa cừ..v..v...Thế giới của người trí, nhân quả chẳng đồng !!!
Hãy tự tin lên các bạn !!! Phật pháp xuất hiện trong đời tuyên thuyết nhân quả không phải để hù doạ hay khủng bố người...mà, Phật pháp chỉ ra rằng, nhân quả vốn dĩ vô thường, nó phải chịu chi phối bởi quy luật “sanh, trụ, dị, diệt”...Mà cái gì nằm trong quy luật này, nhất định có thể làm cho nó thay đổi và mất đi bởi hai tính chất “dị và diệt” trong quy luật ấy !!!
“Không có việc gì khó, chỉ sợ ta...không...biết” !!!
- Hôm nay các bạn là phàm phu, tại sao ngày mai các bạn không là thánh !!!???
- Hôm nay các bạn khổ sở, tại sao ngày mai các bạn chẳng được an vui !!!???
- Hôm nay các bạn đang bị vô minh lậu hoặc bủa vây, tại sao ngày mai các bạn không trở thành kẻ trí, thành viên của Cộng Đồng Vô Lậu cùng trí tuệ toả sáng !!!???
- Tất cả đổi thay trên, đều tuỳ thuộc vào các bạn !!!
Chúc mọi người tự tin, tinh tấn và an vui !!!
Câu hỏi thứ hai, sẽ được đăng trong Chuyện Bên Lề (27) !!!
18/09/2019
LÝ TỨ