🌺 NHẬT KÝ BUỔI 9: CÁCH ĐIỀU PHỤC TÂM THỨC TRONG PHẬT ĐẠO
🌻 Diễn giả: Lý Thảo Nguyên
🍀 Khổ, Phiền Não, Kiết Sử, Lậu Hoặc đều xuất phát chung từ một nguồn gốc đó là do nhận thức sai lầm của con người về thân tâm và thế giới. Muốn tịch diệt các món trên cần hiểu rõ các biện pháp điều phục Tâm Thức.
🍀 Trong buổi học thứ 9, chị Lý Thảo Nguyên đã cùng chúng ta làm rõ đề tài: Cách Điều Phục Tâm Thức Trong Phật Đạo với nội dung chính như sau:
1. Dấu hiệu nhận biết một người tu hành đã tu tập đúng chánh pháp
2. Điều phục Tâm thông qua cơ chế hoạt động của Ba Duyên Hòa Hợp
3. Phân biệt Tỉnh Thức - Tỉnh Giác
4. Điều phục Thức thông qua con đường “chuyển thức thành trí”
5. Cai Nghiện Trong Phật Đạo
NỘI DUNG CHÍNH
1. Dấu hiệu nhận biết một người tu hành đã tu tập đúng chánh pháp
🌟 Khổ, phiền não, lậu hoặc trước kia 10 phần nay giảm chỉ còn 7-5 phần.
🌟 Chán việc thị phi hơn thua ở đời; thích độc cư nghiền ngẫm giáo pháp.
🌟 Bình tâm hơn trước mọi thấy nghe; không còn bị thấy nghe tác động nhiều như trước
🌟 Tâm trí vắng lặng, an yên hơn trước.
🍀 Để có được thành tựu như trên, người tu hành cần điều phục tâm thức
💎 Điều phục tâm để tâm không còn phiền não, kiết sử, lậu hoặc
💎 Điều phục thức để biến thức thành trí
2. Điều Phục Tâm Thông Qua Cơ Chế Hoạt Động Của Ba Duyên Hòa Hợp
🍀 Căn là 6 giác quan (Nhãn, Nhĩ, Tỷ, Thiệt, Thân, Ý - Căn).
🍀 Trần là 6 đối tượng xúc đối của 6 căn (Sắc, Thanh, Hương, Vị, Xúc, Pháp).
🍀 Thức là cái biết, có 6 cái biết nơi 6 căn: Nhãn Thức, Nhĩ Thức, Tỷ Thức, Thiệt Thức, Thân Thức Và Ý Thức.
🍀 Ba Duyên Hoà Hợp, là cụm từ nhằm chỉ cho ba món Căn, Trần, Thức duyên nhau trong điều kiện mê muội. Khi căn đối trần khởi lên nhận thức phân biệt rồi chấp thủ hoặc chạy theo nhận thức này, sẽ bị nó cột trói, từ đó phiền não, kiết sử mê mờ sanh khởi. Để ba duyên không hòa hợp thì người tu hành phải dừng phân biệt.
🍀 Bất giác cùng phân biệt như bóng với hình, bất giác là hình, phân biệt là bóng... Cái này sanh nên cái kia sanh!!!
🌟 Bất là không, giác là những hiểu biết một cách chân chánh, hiểu biết đúng đắn bản chất thân tâm và thế giới theo nhân sinh quan, vũ trụ quan của Phật đạo. Bất giác làm cho người ta mê muội từ đó khởi sinh hư vọng pháp và phiền não kiết sử lậu hoặc theo đó mà cũng phát sinh. Để bất giác không hiện thì người tu hành cần Chánh Niệm Tỉnh Giác
3. Phân biệt Tỉnh Thức - Tỉnh Giác
🍀 Cần phân biệt rõ 2 khải niệm tỉnh thức và tỉnh giác
🌟 Tỉnh Thức: Là khái niệm thuộc về thế gian pháp, nó không xuất phát từ sự giác ngộ chân chánh. Được hiểu như một biện pháp nâng cao ý thức, tập trung trong công việc, tỉnh táo trong hành xử, kiểm soát cảm xúc, cảm giác, nghĩ suy…tránh không để “đầu óc” rơi vào trạng thái mất tập trung. Tỉnh thức được coi như một trong những liệu pháp giúp con người thành công trong cuộc sống.
🌟 Tỉnh Giác hay “Chánh Niệm Tỉnh Giác”:Là thuật ngữ đặc trưng của Phật đạo, nhằm nói đến suy nghĩ, hành động của người tu hành sau khi đã được học tập giáo pháp một cách chân chánh, nhận thức rõ bản chất (thiệt tướng) thân, tâm, các pháp, thế giới …theo nhân sinh quan, vũ trụ quan của Phật đạo…!!! Sau khi học tập, tư duy thấu đáo… Người này, ghi nhớ không quên các “nhận thức mới” (xuất thế gian pháp) mà mình đã thấu suốt gọi là chánh niệm…!!!
✍ Nhờ thấu suốt xuất thế gian pháp mà người này giác ngộ 2 điều: Bản lai một hữu tình không tâm và Các pháp không tánh chỉ do mê sanh. Khi giác ngộ hai điều trên, cơ sở để làm nên phân biệt đó là bất giác sẽ tịch diệt hoàn toàn!!! Bất giác diệt, phân biệt sẽ tự tịch diệt!! Người tu hành lúc này không hề rơi vào đoạn diệt như hiểu lầm của những người chưa giác ngộ.
4. Điều Phục Thức Thông Qua Con Đường “Chuyển Thức Thành Trí”
🌟 Phật đạo nhìn ra sự chi phối của thức đến đời sống của con người làm cho con người khổ phiền não nên Phật đạo mới chỉ ra cách để biến cái thức đó trở thành sáng suốt, trợ thành trí tuệ, trở nên an vui, gọi là chuyển thức thành trí.
🌟 Con người chỉ có 1 cái biết, 1 thức nhưng làm đến 8 chức năng. Gọi tên 8 loại thức là để chia chẻ, nhận biết từng loại.
🌟 Khi nào cái biết này làm cho người ta trói buộc, làm cho người ta mê muội, làm cho người ta ngăn bít thì gọi là THỨC. Cũng cái biết này khi nào nó không làm cho người ta mê muội, không làm cho người ta cột trói, làm cho người ta thông thoáng, sáng suốt thì gọi là TRÍ. Quá trình học tập trong Phật đạo chính là quá trình chuyển Thức thành Trí.
🍀 Quá trình chuyển 8 thức thành 4 trí là quá trình chuyển đổi tận gốc từ nhận thức đến hành động. Muốn chuyển đổi thành công phải thấu suốt cái chuyển đổi và cái sắp được chuyển đổi, càng thấu suốt việc chuyển đổi càng xảy ra dễ dàng.
🌟 Có 4 giai đoạn khi chuyển 8 Thức thành 4 Trí bao gồm: chuyển Tiền ngũ thức thành Thành sở tác trí, chuyển Ý thức thành Diệu quan sát trí, chuyển Mạt na thức thành Bình đẳng tánh trí, chuyển A lại da thức thành Đại viên kính trí.
🌟 Quy trình thành tựu các thứ Trí trong Phật đạo gồm:
✍ Lần 1: chuyển từ nhận thức của phàm phu thành Thánh trí (Căn bản trí) thông qua quá trình chuyển 8 thức thành 4 trí.
✍ Lần 2: chuyển từ Căn bản Trí thành Nhất thiết trí (Bồ tát trí) thông qua quá trình học và thành tựu 10 thứ trí sai biệt: Khổ Trí, Tập Trí, Diệt Trí, Đạo Trí, Loại Trí, Pháp Trí, Tận Trí, Vô Sanh Trí, Nhất Thiết Trí, Đạo Tướng Trí.
✍ Lần 3: chuyển từ Nhất Thiết Trí (Hữu Sư Trí) thành Nhất Thiết Chủng Trí (Vô Sư Trí), hội đủ công đức và duyên chúng sanh tự bùng vỡ thành tựu Phật Trí.
5. Cai Nghiện Trong Phật Đạo
🍀 Người tu hành chẳng khác một người cai nghiện trong thế gian giới, bản chất những con nghiện đều là người tốt, Nhưng, một khi cơn nghiện phát lên, lí trí mê mờ, con nghiện không tự chủ bản thân, trở thành kẻ hại mình hại người!
Người tu hành cai nghiện là cai những cái gì?
🌟 Một là cai ham muốn! Phật giáo gọi là cai ngũ dục. Cai ngũ dục tức 5 căn thân :Nhãn, nhỉ, tỉ, thiệt, thân không chạy theo ngoại trần để sinh các thứ ham muốn. Thực hiện được như vậy, gọi là đã cai xong nghiện Dục Giới.
🌟 Thứ hai, cái nghiện cõi sắc, tức không nghiện cái thân. Coi thân như công cụ để tu học, không nuông chìu, không để nó sai sử, không làm tôi mọi cho nó, ăn ngủ chuẩn mực, không tới những nơi mà người tu hành cần xa lánh. Hết nghiện thân, coi như đã cai xong nghiện Sắc Giới.
🌟 Thứ ba, cai cái nghiện Vô Sắc. Vô Sắc thuộc về ý thức, là những quan niêm, nhận thức, nghĩ suy, v.v... Những thứ này, Phật đạo gọi là Pháp, tuy nó không có hình tướng, nhưng làm người ta nghiện. Muốn cai pháp, phải biết các pháp này không có chân lí, không có chân lí vì chỉ đúng ở chỗ này mà không đúng chỗ kia, không chạy theo, không lấy đó làm sở đắc để sinh cái ngã.
🍀 Hẹn gặp các CBAC trong buổi học thứ 5 ngày 12/10 với bài giảng của chị Lý Diệu Tâm với chủ đề Tánh Không – Không Tánh. Chúc các CBAC mỗi ngày đều an vui tinh tấn!