🌺 Nhật ký buổi 19: Tứ Niệm Xứ - Bốn Nền Móng Để Xây Dựng Lâu Đài Phật Pháp
🌺 Diễn giả: Lý Thảo Nguyên
🍀 Tứ Niệm Xứ là 4 phẩm đầu tiên nằm trong 37 phẩm trợ đạo, là nền móng để xây dựng lâu đài phật pháp. Với tầm quan trọng như thế nên Tứ Niệm Xứ trong quá trình tu hành, còn có tên: Nhất Đạo Lộ, Thanh Tịnh Xứ, Thánh Pháp Như Thật, Thánh Đạo, Cam Lộ Pháp... Có nghĩa bốn pháp này là con đường độc nhất, là nơi chốn để tìm về Thanh Tịnh, là Cam Lộ Diệu Dược dùng để cứu người ra khỏi 3 cõi. Ai không biết bốn điều này, không thể giác ngộ, không thể thành tựu các mục tiêu đặt ra trong Phật đạo.
👉 Chị Lý Thảo Nguyên đã cùng chúng ta làm rõ những nội dung chính của đề tài: “Tứ Niệm Xứ” như sau:
1. Khái Niệm Chung Về Tứ Niệm Xứ
2.Vì Sao Tứ Niệm Xứ Là Mục Tiêu Chính Để Người Tu Hành Nhắm Đến Tu Tập?
3. Các Tầng Bậc Quán Tứ Niệm Xứ
NỘI DUNG CHÍNH
1. Khái Niệm Chung Về Tứ Niệm Xứ
🌟 Tứ Niệm Xứ là 4 phẩm đầu tiên trong 37 phẩm trợ đạo. Tứ là bốn; niệm là nhớ, nghĩ; xứ là nơi chốn. Tứ Niệm Xứ là: 4 mục tiêu, 4 nơi chốn mà người tu hành phải đưa tâm ý đến đó để thiết lập đạo tràng tu tập (không có nơi chốn khác).
🌟 Tứ Niệm Xứ gồm có: Thân Niệm Xứ, Thọ Niệm Xứ, Tâm Niệm Xứ, Pháp Niệm Xứ .
👉Thân để chỉ cho sắc thân. Thân này chỉ do 4 đại hợp thành.
👉Thọ là các Cảm thọ trên thân, như nóng, lạnh, no, đói...Cảm thọ có ba trạng thái, đó là: Lạc thọ (an lạc, hân hoan, vui mừng...). Khổ thọ (bất an, phiền muộn, đau đớn, không thoải mái...). Bất khổ bất lạc thọ (trung tính, không có cảm giác hay cảm xúc hiện khởi...)
👉Tâm là Hiệu ứng tình cảm khởi lên khi 3 duyên hòa hợp, VD như Yêu ghét sân hận vv...
👉Pháp là các Quan điểm, quan niệm, nghĩ suy về thân tâm, về thế giới.
2. Vì Sao Tứ Niệm Xứ Là Mục Tiêu Chính Để Người Tu Hành Nhắm Đến Tu Tập?
🍀Ở góc độ hiện tượng, phiền não khổ đau thì rất nhiều. Nhưng xét tột cùng bản chất của nó, nguyên nhân chủ yếu vẫn xuất phát từ các nhận thức sai lầm về 4 nơi chốn: “Thân - Thọ - Tâm - Pháp”. Vì thế, Phật đạo lấy 4 nơi chốn này làm mặt trận tấn công tiêu diệt các thế lực (khổ, phiền não) đang ẩn náu trong đó hàng phục bắt chúng nhìn nhận đúng chân lý đem về thắng lợi là an vui. Giống như người bị gai đâm, đâm ở đâu, phải nhổ cây gai ở nơi đó!!!
🍀 Nếu người tu hành trong Phật Đạo, không nhắm đến bốn nơi chốn thân; thọ; tâm; pháp để giải quyết, lại vọng tìm một đối tượng khác bên ngoài thân tâm để cầu mong cứu cánh, Phật Đạo gọi đó là tà kiến, tà tinh tấn.
3. Các Tầng Bậc Quán Tứ Niệm Xứ
🍀 Tầng bậc thứ nhất:“Quán Thân Bất Tịnh, Quán Thọ Thị Khổ, Quán Tâm Vô Thường, Quán Pháp Vô Ngã”.
✍ Quán sát được như vậy sẽ giúp tâm người tu không còn vọng động, không còn phóng dật về 4 niệm xứ - Thân, Thọ, Tâm, Pháp nữa. Khi đó trạng thái thanh tịnh bắt đầu hiện lên, không bị khổ não - bắt đầu được an vui.
🍀 Tầng bậc thứ hai:Quán sát Nguyên Lý Hình Thành Của 4 niệm xứ Thân - Thọ - Tâm – Pháp đều do duyên mà thành.
✍ Thấy được bản chất của 4 món Thân - Thọ - Tâm – Pháp chỉ do duyên sanh thì người tu hành không còn bị cộng sinh với các món này. Nhờ thế chứng được 2 vô sanh là không sanh tâm, không sanh Pháp – lúc này người tu hành thể nhập vào thánh quả, ra khỏi mọi phiền não, cánh cửa giác ngộ đã được mở, niết bàn an vui đã hiện khởi.
🍀 Tầng bậc thứ ba:Quán “Thân Đồng Với Hư Không; Thọ Chẳng Ở Trong, Chẳng Ở Ngoài, Chẳng Ở Giữa; Tâm Chỉ Là Tánh Danh Dự Rời Rạc; Pháp Thiện Chẳng Được, Bất Thiện Chẳng Được”
✍ Giác ngộ bản chất của 4 món Thân Thọ Tâm Pháp hoàn toàn thanh tịnh, không trói buộc ai cũng không giải thoát ai. Khi thấy được điều này, người tu hành sẽ đạt được cảnh giới tâm bất động, ý giải thoát.
🌺 TÓM LẠI, 3 tầng bậc quán Tứ Niệm Xứ chính là một quy trình công nghệ của Phật đạo để biến nhân vô minh thành quả trí tuệ. Nguyên liệu đầu vào gồm có: Thân, thọ, tâm, pháp đang bị nhận thức sai lầm khiến người tu hành đầy khổ đau phiền não. Thành phẩm sau khi chuyển hóa là : Thanh tịnh, thọ lạc, an thường, bát nhã đó là 4 tính chất thường, ngã, lạc, tịnh của đại niết bàn.
🌺 Cuối buổi học, chị Thảo Nguyên đã giới thiệu đoạn hỏi đáp về Tứ Niệm Xứ trích trong cuốn Anh Lạc Luận của tác giả Lý Tứ để chúng ta cùng suy ngẫm.
🌺 Buổi số 19 này chúng ta đã tìm hiểu về Tứ Niệm Xứ, để thấy được sự cần thiết phải nắm vững 4 pháp này của người mới bắt đầu tu tập trong Phật đạo. Chúc các CBAC gieo trồng thật tốt trên bốn mảnh ruộng tâm thức Thân Thọ Tâm Pháp của chính mình.
🌺 Hẹn gặp các CBAC trong buổi học thứ 5 ngày 16/11/2023 để cùng trưởng ban Khoa Giáo của Lý Gia là chị Lý Phương Anh làm rõ chủ đề Tứ Chánh Cần.